İş kazaları bildirim süreleri

Türkiyede son dönemlerde devamlı yaşanan iş kazaları, bu konunun gündeme gelmesine neden oldu. Biz de bu konumuzda iş kazaları bildirim sürelerini ve hangi kazaların iş kazası sayıldığını anlamış olacaksınız.

Neler İş Kazası Sayılır?

İş kazalarını Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek işverenlerin sorumluluğundadır. İş kazalarıyla ilgili mevzularda dikkate alınan kanun 5510 sayılı kanun olmakla beraber, kanunda iş kazasının tanımı ve iş kazaları bildirim süreleri de belirtilmişti. Bu yasaya göre; “İş kazası; sigortalının iş yerinde bulunmuş olduğu sırada, işveren aracılığıyla yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalının kendi ismine ve hesabına hür olarak çalışıyorsa yürütmekte olduğu işten ötürü, bir iş yeri sahibine bağlı olarak çalışan sigortalı kimsenin, görevli olarak işyeri haricinde başka bir yere gönderilmesi sebebiyle asıl işini yapmadan geçen dönemlerde, bu kanunun 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki emziren sigortalı kadının, iş mevzuatı nedeni ile çocuğuna süt vermek için ayrılmış olan dönemlerde ve sigortalı insanların, işveren aracılığıyla sağlanan bir taşıt ile işin yapılmış olduğu yere geliş gidişi anında meydana gelen ve sigortalı kişiyi hemen ya da sonradan bedenen veya ruhen özre uğratan olaydır.”

Şimdi bu maddeleri tek tek inceleyelim.

1. Sigortalının İşyerinde Bulunmuş olduğu Sırada Gerçekleşen İş Kazaları

Bu madde için önemli olan tanım işyeridir. Bu kavram benzer kanunun 11.maddesinde, sigortalıların işi maddi veya manevi olarak meydana getirdikleri yer ve bu yere bağlı alt işyerleri; ek olarak dinlenme, emzirme, yemek, meslek eğitiminin verildiği yerler ve bürolar da dahil olmak üzere açıklanmıştır. Bu tanımların içerisinde kalan envaiçeşit mekan ofis sayılmakta ve buralarda meydana gelen kazalar iş kazası sayılmaktadır. Önemli sayılabilecek bir diğer nokta ise, bir kazanın iş kazası sayılması için işle ilgili bir konumda olması ile ilgili kanunen bir zorunluluk bulunmamasıdır. Yani ister işle ilgili olsun, ister çalışan kişilerin mola saatlerindeki kişisel aktiviteleriyle ilgili olsun; iş yerinde meydana gelen envaiçeşit kaza iş kazası sayılmaktadır.

2. İşveren Aracılığıyla Yürütülmekte Olan İş Nedeniyle Gerçekleşen İş Kazaları

Bu madde ile, işveren aracılığıyla başka bir yere gönderilmiş işçilerin başına gelen kazalar da güvence altına alınmıştır. Ama, ilk maddenin tersine, bu kazalarda meydana gelen kazanın yapılmış olan işle alakası olmak zorundadır. Yani işçi, patronun kendisini gönderdiği işi yaparken iş yerinin dışında bir kaza geçirdiyse bu iş kazası sayılır. Ama, patronun kendisini yapması için gönderdiği işin dışında başka bir şey yaparken meydana gelen kazalar iş kazası çerçevesinde sayılmamaktadır.

3. Emziren Kadın Sigortalının Çocuğunu Emzirmesi İçin Ayrılan Dönemlerde Gerçekleşen İş Kazaları

SGK aracılığıyla 4A yani SSK güvenceli kadın sigortalılara çocuklarını emzirmeleri için günün içerisinde belli süreler tanınmaktadır. 5510 sayılı kanun ile, bu süre içerisinde gerçekleşen kazalar da işle direkt bağlantısı olmamasına karşın iş kazası sayılmıştır. Ek olarak, eğer kadın sigortalı çocuğunu emzirmek için iş yerinin dışına gidiyorsa ve bu ulaşımı işveren aracılığıyla sağlanıyorsa; yolda  geçireceği bir kaza da iş kazası sayılmaktadır.

İş Kazaları Bildirim Süreleri

Daha önce de söylediğimiz gibi, iş kazalarını Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmek çalışan kişilerin değil patronun görevidir. İş kazaları bildirim süreleri de buna göre belirlenir. Yine 5510 sayılı kanun çerçevesinde, iş kazalarının SGK'ya bildirilme vakti kazanın olduğu tarihten başlayarak 3 iş günüdür. Fakat, meydana gelen kazanın kolluk kuvvetlerine (polis, jandarma vb.) derhal haber verilmesi şartı aranmaktadır.

İşveren kazayı İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu'nu kullanmak suretiyle Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmelidir. Bu formu isteğe bağlı olarak internet üzerinden veyahut elden göndermek mümkündür. Eğer işveren bu formu SGK'ya iş kazası bildirim süresini aştıktan sonra ulaştırırsa idari para cezası ödemek zorundadır. Bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmediği hallerde, kazadan etkilenen işçi sayısı ne olursa olsun 2603 TL idari para cezası kesilir. Ama bu para cezasının tebliğ tarihi itibariyle 15 gün içerisinde tam olarak ödendiği hallerde sadece dörtte üçü tahsil edilir.

İş Kazalarını İnternet Üzerinden Bildirmek İçin TIKLAYINIZ!