Hangi sandıkta oy kullanacağım?

Demokratik ülkeler devletin başına gelecek kimselerin belirlenme tarafını halka bırakmaktadırlar. Seçim zamanı geldiği zaman toplum, sandıkların başına geçip aday olan istediği kişiye oy atma hakkına sahip olabilecektir, böylelikle toplumda söz hakkı olduğunu bir derece de olsa kendine ispatlamış olabilecektir. Türkiye'de de benzer sistem geçerliliğini senelerden beri korumaktadır. Takriben 70 milyon vatandaş seçim zamanı 5 sene görev yapacak olan yerel yönetimleri belirlemek üzere sandık başında oy kullanmaktadır. Seçmen olabilmek için belli başlı üç şart bulunur. Bunlardan ilki; vatandaş olmaktır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan değişik uyruklu bir fert Türkiye'de ikamet etse bile oy kullanma hakkına sahip olmayacaktır. Yani, seçmen olabilmek için Türk olma şartı bulunur. İkinci şart; yaş haddidir. Seçmen yaşı şartı ülkeden ülkeye değişiklik gösterse bile, Türkiye'de bu 18 yaştır. 18 yaşını doldurmuş olan her Türk vatandaşı oy kullanabilmektedir. Üçüncü ve son şart ise; seçmen kütüğüne yazılı olma şartıdır. Fert, sandık seçmen listesine kayıtlı olmalıdır. Zaten seçimden önce evinize seçmen kartı geliyorsa bir problem olmayacaktır, gelmediyse bunun ile ilgili araştırma yapıyor olmanız, ikametgahınızı kontrol etmeniz gerekecektir. Saydığımız bu üç şart, pozitif şart olarak kabul edilmektedir. Bir de bunların yanında negatif şartlar da mevcuttur. Bunlar; kısıtlı olmamak ve kamu hizmetlerinden yasaklanmamış olmak şartlarıdır. Kısıtlı olanlar, kendi işlerini kendileri görmekten aciz olan insanlara denir. Bunun bir şart olarak kanunda yer alması, çevresinde olup bitenin farkında olmayan bir kişinin devlete yapabileceği negatif bir etkiyi ortadan kaldırmaktır. Bazı istisnalar da bulunur. Bunlar, seçme hakkına sahip olmak için her çeşit şartı sağlamalarına karşın oy kullanamayan vatandaşlardır. Bunlar silah altında bulunabilen er ve askerler ve askeri öğrencilerdir. Bunlar oy kullanma hakkına sahip değillerdir.

Peki nerede oy verilir? Oy vermek için kişiler sandıklara kapalı bir zarf içinde mühür veyahut damga ile istediği adayı işaretlediği verilen kağıda koyup atarlar, bu kağıda oy pusulası adı verilir. Bu sandıklar genellikle okul gibi geniş yerlere konmaktadır. Bireyler ikamet ettikleri yerlerin yakınındaki okullarda oy vermektedirler. Oy kullandıkları alan, kapalı, aydınlatması iyi ve gizliliği sağlayacak bir biçimde organize edilmiş olmalıdır. Oy verilirken dikkatli olunması gerekli olan bazı kurallar vardır. Misal vermek gerekli durumda, oy pusulası yırtılmamış olmalıdır veya mühür basmanız gerekli olan alanın dışına taşırmamış olmanız gerekir.

Evinize gönderilmiş olan seçmen kağıdında adresiniz, adınız soyadınız, sıra numaranız, nerede oy kullanabileceğiniz, ve sandık numaranız yer alır. Kağıdınızda yazan okula gittiğinizde yetkili kimseler aracılığıyla veyahut okulun içinde, binanın içerisinde konulmuş olan oklarla, bildirimlerle sandık numaranıza göre hangi sınıfta oy kullanacağınızı öğrenebilmektesiniz. Aynı anda web aracılığıyla de bunu öğrenmeniz mümkün olabilecektir. Yüksek Seçim Kurulu'nun resmi sitesine girdiğiniz vakit yurt içi seçmen sorgulama yahut yurt dışı seçmen sorgulama başlıkları altında öğrenebilmektesiniz. Örnek verilecek olursa yurt içi seçmen sorgulama dediğinizde önünüze açılacak sayfada bir form karşınıza çıkmış olacaktır. Nüfusunuzun bağlı olduğu il, T.C. Kimlik Numaranız, Nüfusa kayıtlı olduğunuz sıra numarasını girmeniz sonrasında da nerede, hangi saatler arasında, hangi sandık başında oy vereceğinizi öğrenebilmektesiniz. Çoğu zaman benzer aileyr mensup birinci derece bireyler, benzer sandıkta arka arkaya yer almaktadırlar. Böylelikle aileden birinin bile kendi sırasını bilmesi diğerlerinin de orada gireceği anlamına gelir. Oy vermek için ihtiyacınız olan tek şey nüfus kağıdınız olabilecektir. Oy verince kimliğiniz ile beraber listede adınızın yanında yer bulan imza istenen kısmı dolduracak ve oy verme işleminizi tamamlamış olacaksınız.