Mobbing karşısında çalışanların hakları nelerdir?

Her yıl farklılaşan yaşam ve iş şartlarıyla beraber iş hayatında da değişik haller ortaya çıkmaktadır. Mobbing de bunlardan birisidir. Kendisine mobbing uygulanan kimse bu halden ötürü türlü psikolojik rahatsızlıklarla karşılaşabilmektedir. Bu halde önemli olan konu ise mobbing karşısında çalışan kişilerin haklarının neler olduğudur.

Mobbing, bir yahut birkaç şahsın başka bir kişiye uyguladığı, düşmanca ve ahlaka aykırı olan metodlarla sistemsel olarak yapılmış olan psikolojik bir baskı olarak tanımlanmaktadır. Eski dönemlerde Mobbing kavramı iş hayatındaki baskı,, şiddet veyahut yıldırma hareketlerinin tanımlanmasında kullanılmıştır.

Mobbing Durumunun Ortaya Çıkması

Mobbing durumu ortaya çıkarılırken bazı yollar denenmektedir. Kimsenin mesleki yeterliliğinin sorgulanması, kişiye güvenilmediğinin hissettirilmesi durumları bu zaman zarfında yaşanılabilir. Kasten, kişiye belirlenen süre içinde bitirilmeyecek görevlerin verilmesi de bu durumlardandır. Bu zaman zarfında insandan bilgi saklanabilir, kimse görmezden gelinebilir veya ortamdan uzaklaştırılabilir. Yetkileri belirlenen oranlarda azaltılabilir.

Mobbing halinde, önceleri hiçbir problem yaratmayan haller büyük bir hataymış gibi gözler önüne serilebilir. Kimsenin utanmasına neden olacak eylemler yaptırılabilir. Bunlar yalnızca işveren aracılığıyla değil, diğer çalışan kimseler aracılığıyla da yapılabilir.

Mobbingin Etkileri

Mobbingin insana ve kişinin iş hayatına çok etkisi bulunur. Bu etkilemektedir genellikle negatif yöndedir ve iş hayatında yer bulan kişiye geri dönülemeyecek hasarlar verebilmektedir. Bunu yapmak için mobbing hallerinde insanların kendi haklarını bilmeleri ve bunları uygulamaları gerekir. Çalışanları negatif yönde etkileyen durumları şöyle sıralanmaktadır:

Mobbing, kişinin mesleki bütünlük ve benlik duygusunu zedeleyebilir.

Mobbing kişide paranoya ve kafa karışıklığı gibi hallere neden olabilir.

Mobbinge maruz kalan kimse kendisine olan güven duygusunu yitirebilir ve kendisini toplumdan soyutlayabilir.

Mobbinge maruz kalan şahıs korku, utanç, öfke, endişe gibi duyguları yoğun bir biçimde ve devamlı yaşar.

Mobbing kişide bazı hastalıklara da neden olabilir. Ağlama, uyku bozukluğu, depresyon, yüksek tansiyon, panik atak, kalp krizi gibi haller yaşanabilir.

Ülkemizde Mobbing

Mobbing bizim çalışma hayatımızda yeni kavram olarak gözükse de sürekli karşılaşılır. Son dönemlerde Mobbing uygulandığına dair açılan davaların oranları artmıştır. Bu konuda çalışan kimseler bilinçlendirilmelidir ve mobbinge maruz kaldıkları hallerde neler yapabilecekleri öğretilmelidir.

Mobbinge Maruz Kalan Kişinin Yapması Gerekenler

Mobbinge maruz kalan şahıslara bazı haklar tanınmaktadır. Bu haklar hasebiyle mobbinge maruz kalan insanlar kendilerini hukuksal açıdan koruyabilme hakkına sahiplerdir. Şahıslara hukuksal olarak tanınan haklar şunlardır:

Mobbinge maruz kalan kimseler iş sözleşmesini haklı sebep ile feshedebilme hakkına sahiptir.

Mobbinge maruz kalan insanlar ayrımcılık tazminatı isteyebilme hakkına sahiptir.

Mobbinge maruz kalan kimselerin Borçlar Kanunu ve Türk Medeni Kanunu'na göre tazminat isteme hakları bulunur.

Mobbinge maruz kalan insanlar, mobbing yapan kişiye dava açabilirler ve manevi tazminat isteme hakları bulunmaktadır.

Mobbinge maruz kalan kimselere mobbing karşısında tanınan hukuksal haklar böyledir. Ek olarak bunların haricinde da mobbing karşısında kimselerin yapabilecekleri bazı şeyler vardır. Mobbinge maruz kalan kimse, kendisine mobbing yapan kişiye açıkça itiraz ettiğini söyleyebilir ve kötü davranışlarının durdurmasını isteyebilir. Buna maruz kalan insan, kendisine yaptırılan uygulamaları ve anlamsız emirleri yazılı olarak kaydetmelidir. Mobbinge maruz kalan şahıs, eline geçen ilk fırsatta mobbing yapan kişiyi yetkili birine rapor etmelidir. Gerekiyorsa tıbbi veyahut psikolojik yardım almalıdır. Bu hal kişiye hem yardım eden olabilecektir aynı zamanda ilerde bir dava olması halinde kanıt niteliğinde olabilecektir.