Devlet memuruna hangi cezalar verilir?

Türkiyede kamu hizmeti yapmakta olan çokca devlet memuru bulunur. Bu devlet memurları hizmet süreleri boyunca görevlerini yerine getirmekle yükümlüdürler. Ama kimi zamanlarda negatif olaylar olabilir. Bu olayların nihayetinde cezalar verilir. Devlet memuruna hangi cezaların verildiğini bu konumuzda incelemeye çalışacağız.

Kamu hizmetlerinin gerektiği gibi yürütülebilmesi için bazı yaptırımlar ele alınmaktadır. Kanunların emrettiği görevleri devlet memurları gerektiği gibi yerine getirmezse yahut yasaklanan işleri yapan memur kimselere ağırlık derecesine göre disiplin cezaları verilir. Kanunlar çerçevesinde devlet memurlarına verilen disiplin cezaları şöyledir:

Uyarma: Devlet memurunun görevinde ve davranışlarında daha dikkati açık olması gerektiğinin yazı ile belirtilmesidir. Devlet memurlarına uyarma cezasının verilebileceği haller şöyledir:

İşbirliği içerisinde görevini yerine getirememek.

Kurumlar aracılığıyla belirlenmiş olan kılık kıyafet hükümlerine uymamak.

Belirlenmiş olan tasarruf tedbirlerine uymamak.

Özürsüz olarak göreve geç gelmek, gereğinde erken ayrılmak.

Verilen görevlerin ve emirlerin zamanında yapılmaması ve düzensiz davranılması.

Kınama: Devlet memurunun görevde ve davranışında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. Kınama disiplin cezasını gerektiren haller şöyledir:

Verilen emirlerin yapılmasında kusurlu olmak.

Devlet memurunun eşlerinin yahut çocuklarının kazanç getiren durumlarını belirlenen süre içinde belirtmemesi.

Görev esnasında rütbece büyük olan kişiye hal ve hareketlerinde saygısız olmak.

Devlete ait olan evrakları, araç gereçleri kaybetmek, özel işlerde kullanmak.

Devlet memurunun iş arkadaşlarına kötü davranmak.

Amiri veyahut üstü aracılığıyla verilmiş olan emirlere itiraz etmek.

Aylıktan kesme: Disiplin cezası alan devret memurlarının aylıklarından 1/30 – 1/8 niceliğinde aylık kesiminin yapılmasıdır. Aylıktan kesme cezasının devlet memurlarına verileceği haller belirlenmiştir. Bu durumları şöyle sıralanmaktadır:

Kasıtlı olarak devlet memurunun verilen görevleri zamanında yapmaması.

Özürsüz olarak devlet memurunun göreve gelmemesi.

Devlete ait olarak araç gereçleri menfaat uğruna kullanmak.

Görevle alakalı yanlış beyanlarda bulunmak.

Yasaklanmış olan yayınları evinde bulundurmak.

Kademe ilerlemesinin durdurulması: Devlet memurunun bulunmuş olduğu kademedeki ilerlemenin fiili olarak 1-3 sene durdurulmasıdır. Devlet memurlarına verilen cezalardan birisi olan kademe ilerlemesinin durdurulmasının verilmesinin sebepleri şöyledir:

Devlet memurunun göreve sarhoş gelmesi.

Devlet memurunun özürsüz olarak işe 3-9 gün gelmemesi.

Üzerine karşı küçük düşürücü hareketlerde bulunulması.

Devlet memurunun gerçeğe aykırı rapor düzenlemesi.

Devlet memurluğundan çıkarılma: Disiplin cezası işlemiş olan devlet memurunun kamu kurum ve kuruluşundaki görevine bir daha dönememek üzere görevden çıkarılmasıdır.

Üstteki disiplin cezalarının verilme durumları ve ne zaman verileceği devlet memurları ile ilgili olan kanunda işlenmiştir. Geçmiş hizmet zamanında başarılı sayılan, ödül veyahut başarı belgesi alan devlet memurları eğer disiplin cezası alacaksa, bu cezalarda hafif olarak indirim uygulanabilmektedir.

Bazen disiplin cezası almış olan devlet memurlarına daha sonrasında tekrar disiplin cezası verilme durumu olursa, bu ceza bir derece ağır olarak uygulanmaktadır. Devlet memurlarının disiplin cezası almamaları için bu hallere dikkat etmelidirler.

Disiplin Cezalarının Uygulanması

Devlet memurlarına verilen cezalardan olan disiplin cezaları hükmün verildiği andan başlayarak uygulanmaktadır. Disiplin cezalarından olan aylıktan kesme, cezanın veriliş tarihinde başlayarak ilk aybaşında uygulanmaktadır. İlk etapta devlet memurlarına verilen disiplin cezaları üst disiplin amirine iletilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası buna ilaveten bir de  Devlet Personel Başkanlığına bildirilmektedir.

Disiplin Cezalarını Vermeye Yetkili Olanlar

Devlet memurlarına verilen bu disiplin cezalarını vermeye yetkili olan kimseler belirlenmiştir. Disiplin cezalarından olan uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri aracılığıyla verilir. Kademe ilerlemesinin durdurulması için ise, devlet memurunun bağlı bulunmuş olduğu disiplin kurulu aracılığıyla karar alınır ve devamında da atamaya yetkisi olan amirler il disiplin kurulunun kararına dayanarak valiler aracılığıyla verilir. Devlet memurluğundan çıkarma cezası ise disiplin cezası alacak olan devlet memurunun bağlı bulunmuş olduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararları ile verilir.

Devlet memuruna verilen cezalardan önce memura kendisini savunma hakkı verilir. Belirtilmiş günün içinde devlet memuru savunmasını yapmalıdır, eğer bu vakit içinde savunmasını yapmazsa devlet memuru savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Ek olarak disiplin cezalarına karşı devlet memuru, idari yargı yoluna başvurabilmektedir.