Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda yer bulan yeni torba kanunu vasıtasıyla oluşan bazı düzenlemeler dikkat çeker. Ahilik sa...
Türkiye Büyük Millet Meclisi genel kurulunda yer bulan yeni torba kanunu vasıtasıyla oluşan bazı düzenlemeler dikkat çeker. Ahilik sandığının kurulması da, bu düzenlemeler arasında ilgi odağı biçimine gelen biri husustur. Konuyla alakalı detaylı bilgiye ulaşmak isteyenler, esnaf ahilik sandığı ve esnafa işsizlik maaşı ödenmesi ile alakalı mevzularda gereken araştırmalar yaparlar. İlk önce bilinmesi gerekli olan, esnaf ahilik sandığının ne anlama geldiği ve bu hususta kimlerin faydalanmasının mümkün olduğu konularıdır. Daha sonra, ödenen primlerin ve bu primlerin koşulları da ilgilenen diğer hususlar arasında yer bulur. Bu hususlar hakkında gerekli olan bilgiye sahip olmak için, esnaf ahilik sandığının ana işleyişini ve kavramını anlamak gerekmektedir.
Torba kanun vasıtasıyla, esnaf ahilik sandığı 4447 sayılı işsizlik sigortası kanunu kapsam dahiline alınmaya başlanmıştır ve 36 madde ile birlikte çalışmalar üstünde düzenlemeler sağlanmıştır. Esnaf ahilik sandığının 4A SSK bağlamında, çalışan kişiler için meydana getirilen işsizlik fonu sistemi gibi bir sandık oluşumu aktarılacaktır. Bu çerçevede, esnaflardan prim kesintisi sağlanması gerekmektedir.
Bununla beraber da; işinden olan esnaflara, belirlenen bir zaman kapsamında esnaf ahilik sandığı adı altında işsizlik maaşı sağlanması, aktif iş gücü olarak kurs programı verilmesi, yeni iş olanakları geliştirilmesi gibi olanakların yaratıldığı geniş kapsamlı bir sistem oluşumu yapılmaya çalışılır. Sistem üstünden bakıldığı zaman; hem iş sağlanması, aynı zamanda bu kapsamdaki esnafların maaşsız kalmamasının sağlandığı açıkça görülmektedir. Esnafın yüzünü güldürecek olan bu ödeme, iş bulmak için de teşvik edici bir uygulamadır.
Esnaf ahilik sandığı olanaklarından; 5510 sayılı yasanın 4 bendi kapsamında, Bağkurlu olan esnaflar ve şirket ortakları bu sistemden faydalanma şansına sahiplerdir. İsteğe göre köy ve mahalle muhtarları, Bağkurlular ve tarım yahut çiftçi Bağkurlular ve de antrenörler esnaf ahilik sisteminden faydalanma imkanına sahip değillerdir.
Esnaf ahilik sandığına bakıldığı zaman; bu kapsam içerisinde, esnaf ve şirket ortaklarından prim esas kazanç üstünden, yüzde 2 prim kesintisi olarak yansıtılır. Yüzde 1 olarak da, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ödeme yapması hedeflenir. Öyle ki; esnaflar için toplam olarak, minimum minimum fiyat yüzde 3'ü olarak ahilik sandığı kesintisi yapılmış olması sağlanmaktadır.
Esnaflara ahilik sandığı adı altında verilecek olan işsizlik maaşı tutarı, esas kazanımların yüzde kırkı nispetinde sağlanmaya çalışılacak halde düzenlenir. Lakin ödenmesi düşünülen işsizlik maaşı oranı; bir halde, brüt minimum ücretin yüzde 80'ini aşamaz. Önümüzdeki seneye bakıldığı zaman; minimum işsizlik maaşı oranı aşağı yukarı 711 Türk lirası, maksimum işsizlik maaşı oranı ise 1422 Türk lirası oranlarında yapılmış olması planlanır.
İşsizlik maaşının hak edileceği süre zarfı, esnafın veyahut şirket ortağının çalışma hizmetine son vermiş olduğu tarihten önceki gün sayısına bakılarak ayarlanacak biçimde sağlanmaktadır. Bu husus göz önünde bulundurularak; son vermiş olduğu tarihten önceki son 3 yıl içinde, minimum 720 gün ahilik sandığı primi ödemesini sağlamış olan esnaf ve şirket ortakları 180 gün süre zarfında, minimum 1080 gün çalışma hizmeti sağlamış olan esnaf ve şirket ortaklarına 300 gün süresince ve de asgari 900 gün ahilik sandığı primini sağlamış olan esnaf ve şirket ortaklarına 240 gün zarfında işsizlik maaşı ödemesi sağlanmaktadır.
Esnaflara ahilik sandığı bağlamında işsizlik maaşı ödenebilmesi için; esnafın yahut şirket ortağının çalışma hizmetine son vermiş olduğu tarihten önceki son 120 gün, devamlı bir biçimde çalışmış olması gerekmektedir. Yani bu süreç zarfında, Bağkur primi ödenmiş olmalıdır. Esnafların ahilik sandığı bağlamındaki işsizlik maaşından yararlanabilmeleri yönünden; çalışma hizmetine son vermiş olduğu tarihten, önceki maksimum 90 günlük süreye bağlantılı ahilik sandığı prim borcu olması şarttır.
Lakin Bağkur prim borcu hizmetine son vermiş olduğu tarihten önceki sürenin 90 günden fazla olması halinde, bu esnaf veya şirket ortakları ahilik sandığı bağlamında, işsizlik maaşı alamaz. Hizmetine son vermiş olduğu tarihten önce olan son üç sene içerisinde 720 gün ödenmiş Bağkur hizmet suresinin olması ve iş yerlerini kapatan şirket ortağı ve esnafların faaliyetlerinin bitmiş olduğu tarihten geçerli en geç 30 günün içinde; İŞKUR'a müracaat edilmesi halinde, kendilerine esnaf ahilik sandığı bağlamında işsizlik maaşı sağlanabilir.
Kanuni düzenlemeye göre esas alınan esnaf işsizlik maaşından faydalanmak için bazı şartlar mevcuttur. Esnaf faaliyetine son vermiş olduğu tarihten önce 120 günlük kesintisiz olarak BAĞ-KUR primini ödemek durumundadır. Faaliyetine sona vermiş olduğu önceki 90 günlük süre zarfında, ahilik sandığı prim borcu bulunmamalıdır. Çalışma hizmeti sona ermeden önceki son 3 sene içindeki asgari 720 günlük zamanda, BAĞ-KUR hizmet vakti olmalıdır ve de hizmetinin sona ermesinden sonra da, en geç 30 gün içinde İŞKUR'a müracaat etmesi şarttır.
İsterseniz bir sonraki konumuz olan İlk defa atamalarda göreve başlama süresi nedir? adlı yazıyı okuyabilirsiniz.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı.