Türkiyede her yıl binlerce şahıs sigortalı çalışmaya başlamaktadır. Sigortalı çalışan insanlar gereken koşulları sağladıktan sonra 72...
Türkiyede her yıl binlerce şahıs sigortalı çalışmaya başlamaktadır. Sigortalı çalışan insanlar gereken koşulları sağladıktan sonra 72 kazanırlar ve emekli olurlar. Emekli olunca sigortalı çalıştıkları sırada ödedikleri primler hasebiyle maaş alırlar. Biz de bu makalemizde emeklilik şartlarını incelemeye çalışacağız.
Emeklilik her vatandaşın hayali olan bir zamandır. Emeklilik durumu, bir vatandaşın belirlenmiş olan bir yaşa kadar prim ödemesi ile ve devamında da çalışma gücünü kaybetmesi ile eski maaşının belirlenen bir parçasını almaya hak kazanmasıdır. Sigortalı çalışan kimse, emekli olunca çalışmış olduğu zamandaki yaşam şartlarını çalışmadığı devirlerde de devam ettirebilmesi için bu maaşı almaktadır.
Kanunlara bakıldığı zaman çokca emeklilik çeşidinin bulunmuş olduğu bilinir. Sigorta kapsamlarına göre emeklilik çeşitlerini inceleyelim.
Ülkemiz içindeki sigorta kollarından birisi SSK'dır. Bir patronun altında çalışan insanlar SSK çerçevesinde sigortalandırılır ve bu yol ile primleri ödenir. SSK çerçevesinde sigortalı olan bireylerin emeklilik koşulları ile diğer kollardan sigortalı olan bireylerin koşulları arasında değişiklik olabilir. Şimdi bu SSK emeklilik şartlarını inceleyelim.
SSK ile sigortalı olan insanların normal emeklilik şartlarında 8 Eylül 1999 ve 30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe girmiş olanlara tanınan şartlar şu şekildedir:
SSK sigortalısı olan şahıs eğer 8 Eylül 1999 tarihi ve devamında sigorta başlangıcı yapılmış olan insanların emekli olabilmeleri için minimum 7000 gün prim ödemesi yapmış ve 60 yaşını tamamlamış olmaları gerekir. Bu insanlarda sigortalılık zamanı diye bir kavram yoktur. Bu iki şartın sağlanması halinde emekli olabilirler.
SSK'lılarda ilk emeklilik türü bu şekildedir. Diğer şart ise 4500 günden emekliliktir. Bu emeklilik için SSK'lıların 60 yaşını tamamlamış olması, asgari 4500 gün prim ödemiş olmaları ve 25 seneden beri de sigortalı olmaları gerekir. Buna göre nispi emekli olabilirler.
Şimdi de 1 Mayıs 2008 devamında işe girişleri yapılmış olan SSK sigortalıların emeklilik koşullarına bakalım. Bu çerçevede normal emeklilikte 7200 günlük prim ödeme vakti tamamlanmış olmalıdır. Eğer SSK sigortalısı olan insanlar 31 Aralık 2005 tarihine kadar 7200 günlük prim ödemesini tamamlamışlarsa 60 yaşında emekli olabilirler. Kimselerin prim ödemelerini tamamlamalarına göre emekli olacakları yaşlar ise şu şekildedir:
SSK kapsamındaki diğer bir emeklilik çeşidi de 5400 gün içinde emekliliktir. Buna göre 1 Mayıs 2008 devamında işe girişi yapılmış olan sigortalılar 5400 gün ile nispi emekli olabilirler. Emeklilik yaşlarının kaç olacağı ise 5400 günlük prim ödeme süresinin ne zaman tamamlanacağına göre belirlenir. Buna göre prim ödeme tarihlerine göre ne zaman emekli olacakları şu şekildedir:
1 Ocak 2036 ve 31 Aralık 2037 tarihleri arasında 5400 günlük prim ödemesini tamamlamış olan insanlar 64 yaşında emekli olabilirler. Bu prim ödemesi daha sona tamamlanırsa emeklilik yaşı 65 olur.
SSK gibi Bağ-Kur emeklilik koşulları da farklılık gösterebilir. Bağ-Kur kapsamına giren insanlar kendi hesaplarına çalışan kişiler, sanatkarlar, esnaflar, sanayiciler ve serbest meslek çalışanlarıdır. Bağ-Kur emeklilik koşullarının bazıları SSK koşulları ile benzerlik de gösterebilir. Bağ-Kur emekliliğinde sigortalılık süresinden çok, ne kadar prim ödendiği önemli olur.
Bağ-Kur emeklilik koşulları 1 Ekim 1999 tarihinde önce giriş yapanlar, 1 Ekim 1999 ve 30 Nisan 2008 arasında giriş yapanlar ve 30 Nisan 2008 ardından sigorta girişi yapılanlar olarak değişir.
Bağ-Kur'lu olan erkekler 1 Ekim 1999 tarihi itibarı ile 23 seneden fazla sigorta süresini sağladıkları ve 9000 günü tamamladıkları sürece yaşa bağlı olmadan emekli olabilirler. Bu şartı yerine getiremeyen insanlar ise aşağı bölümdeki tabloya göre emekli olabilirler:
Bağ-Kurlularda diğer bir emeklilik seçeneği de 5400 gün içinde emekliliktir. 1 Ekim 1999 tarihi itibarı ile 23 seneden fazla bir sigortalılık süresine sahip olan kimseler emekli olabilirler. Bu şartı yerine getiremeyen kimseler için ise aşağı bölümdeki tablo belirlenmiştir:
Bağ-Kur çerçevesinde diğer emeklilik türü de normal emekliliktir. Normal emekliliğe göre 1 Ocak 2036 ve 31 Aralık 2037 tarihleri arasında 9000 günlük prim ödemesini tamamlayan insanlar 61, 1 Ocak 2038 ve 31 Aralık 2039 arasında tamamlayanlar için 62 yaşında emekli olabilirler. 1 Ocak 2040 ve 31 Aralık 2041 tarihleri arasında prim ödemeyi tamamlayanlar 63, 1 Ocak 2042 ve 31 Aralık 2043 tarihleri arasında bitirenler ise 64 yaşında emekli olabilirler. 1 Ocak 2044 senesi ardından 9000 günlük prim ödemesini tamamlayacak olan kimselerin emeklilik yaşı ise 65 olarak belirlenmiştir.
Bağ-Kur çerçevesinde erkekler gibi kadınlar da emekli olabilir. Bu kimselerin prim ödemelerine kalan süreye göre emekli olma yaşları şu şekildedir:
Bağ-Kur'lu olan kadınların diğer bir emeklilik türü de 5400 günden emekliliktir. Prim ödemelerine 2 ya da daha az sene kalanlar 15 senelik prim ödemesinden sonra 50 yaşında emekli olabilirler. Bu süre 2 seneden çok 4 seneden azsa 51 yaşında, 4 seneden fazla ve 6 seneden azsa 52, 6 seneden fazla ve 8 seneden azsa da bu yaş 53 olur. Bu süre 8-10 sene arasında ise 54 ve 10 seneden fazlaysa Bağ-Kurlu kadınlar 56 yaşında emekli olabilirler.
Emekli Sandığı kapsamına giren memurlar için de emeklilik koşulları farklılık gösterebilir. 8 Eylül 1999 tarihiden önce işe girişi yapılmış olan memurlar 25 senelik hizmet süresini tamamlamışlarsa emekli olabilirler. Ek olarak emekliliklerine 2 sene kalmışsa da emekli aylığı için talepte bulunabilirler. Bu şartı sağlamayan Emekli Sandığı mensupları ise aşağı bölümdeki tabloya göre emekli olacakları yaşı hesaplayabilirler.
Devam etmek için bir sonraki makalemiz olan Torba yasada doğum borçlanması adlı yazıyı inceleyebilirsiniz.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı.