Devlet, Sosyal Güvenlik Kurumunun getirmiş olduğu sistem vesilesiyle herkese eşit koşullarda yararlanabileceği sağlık hizmetlerini no...
Devlet, Sosyal Güvenlik Kurumunun getirmiş olduğu sistem vesilesiyle herkese eşit koşullarda yararlanabileceği sağlık hizmetlerini noksansız bir biçimde sunmaktadır. Sağlanan hizmetler istikametinde kimseler bazı koşulları sağladıkları durumda bazı hizmetleri alır iken bazıları ise alamayabilir. Bahsetmiş olduğumuz hizmetlerden bir tanesi de hakkın rahmetine kavuşan kimsenin çocuklarına bağlanacak olan yetim maaşı ile ölüm etmiş şahsın eşine bağlanacak olan eşi vefat etmiş aylığıdır. Biz de bu konumuzda emekli sandığı eşi ölmüş aylığı konusunu işleyeceğiz.
Bu konuda dikkat etmemiz gerekli olan tarih 1.10.2008 tarihidir. Bu tarihin öncesinde eşi ölen kadına çift aylık(hem kocasından aynı zamanda babasından) bağlanabilirken zamanımızda sistemin işleyişi değişmiştir ve her iki aylığın birden bağlanması durumu ortadan kalkmıştır. Tarihin sonra eşi ölen kadın, hangi aylığı alacağını kendisi seçmelidir yani yüksek olan aylık yönünde tercihini kullanabilecektir.
Bu başlıkta Emekli Sandığı eşi vefat etmiş aylığını alabilmek için gerekli olan evrakları işleyeceğiz ve yazının devamında yetim aylığına değineceğiz. Emekli Sandığı Eşi vefat etmiş Aylığı için gereken evraklar:
Ailenin kayıtlı bulunmuş olduğu Nüfus Müdürlüğünden talep edilecek Nüfus Kayıt Örneği
Nüfus Kayıt Örneği istikametinde gereken bilgilerin yazılacağı Kimlik Araştırma Belgesi
Erkek yetimler eğer öğrenimine devam ediyorsa tasdikli Öğrenim Belgesinin Aslı
Aylığın bağlanacağı kimsenin 3 adet vesikalık fotoğrafı
Şahsın ölüm etmesi eğer emekli olduğu zaman aralığında olmuşsa, duruma ait özel belgede belirtilmesi ve sağlık karnelerinin gereken kurumlara götürülmesi
Erkek yetimler eğer öğrenimlerine devam etmiyorsa, durumlarını bildiren gereken Kayyum ve Vasi İlamları. İlaveten muhtaçlık evrakları ve mal bildirim belgesi
Gönderilmesi için hazırlanan evrakların gerçeği ve gereken kurumlarca onaydan geçmiş örnekleri
Hakkın rahmetine kavuşan şahsın annesi bekar/dul/boşanmış yani devam eden bir evliliği yoksa, madde 1, 2, 4 ve mal bildirim bildirgesi
Hakkın rahmetine kavuşan kimsenin babası aylık talebinde bulunacaksa 1, 2, 4 ve mal bildirim bildirgesi ile sağlık kurumuna ait rapor istenmektedir.
Ek olarak konumuzun son bölümünde paylaşacağımız link üstünden E-Devlet sisteminde kimliğinizi doğrulayarak muhtaçlık başvurusunda bulunabilirsiniz.
Yetim maaşı bağlanırken, ölüm etmiş şahsın çocukları için bazı şartların sağlanması gerekmektedir. Bu koşullar ise çocukların cinsiyetine göre yani kız ya da erkek oluşuna göre farklılıklar göstermektedir. Eğer yetim maaşı alması düşünülen kız çocuğu evli değilse ve sigortalı olarak bir işte çalışmıyorsa, belirtmiş olduğumuz bu iki şart gerçekleşmediği sürece ömür boyunca yetim maaşı almaya hak kazanabilir. Yetim maaşı bağlanacak çocuk erkek çocuğu ise, öğrenimine devam ettiği sürece (normal öğrenim için 18 yaş, yüksek öğrenim görüyorsa 25 yaş) yetim aylığından yararlanabilir. Ama yetim maaşı sadece ölen sigortalının çocuklarına değil aynı anda anne ya da babasına da verilebilmektedir. Bu halin ilgili olması için ise, sigortalı şahsın sağlıklı olduğu zaman ailesinin geçimini sağladığı gereken kurumlar aracılığıyla tespit edilmelidir.
Eşi vefat etmiş yahut yetim maaşı almak için hak sahiplerini bazı hesaplamalar beklemektedir. Sigortalı şahsın sağlıklı olduğu zaman almış olduğu aylık ikiye(Aylığın yarısı ve aylığın %25 olmak üzere) ayrılır. Çocuklar %25 miktarlık tarafını alır iken eş ise aylığın yarısından ayrılan miktarı almaya hak kazanır. Eğer ailenin bir çocuğu yok ise, aylığın %75 lik kısmı direkt eşin almasına hak çıkacaktır.
Hakkın rahmetine kavuşan kimsenin primi ödenmiş gün sayısına ulaştığı tespit edilirse, eşine eşi ölmüş aylığı bağlanacağını makalemizin başında belirtmiştik. Lakin bunu yapmak için eşlerin arasında yasal bir evlilik bağı olmalıdır ve gereken kurumlarca, evliliklerinin yapılmış olduğu evraklar ile doğrulanmalıdır. O yüzden dini nikah ile evlenen çiftler ya da beraber yaşamaya devam eden çiftlerden, eşi ölmüş eşlere eşi vefat etmiş aylığı bağlanamaz. Konuya ilaveten belirtmek gerekmektedir ki, eşinin vefatından önce boşanan çiftler de tıpkı imam nikahında olduğu gibi yasal evlilik bağları ile her çeşit ilişkileri koptuğu için eşi ölmüş eşe eşi ölmüş aylığı bağlanamaz.
Bağlanan eşi vefat etmiş maaşının kesilmesine ise, eşi vefat etmiş eşin resmi nikah ile evlenmesi neden olur. Bu açıdan resmi kayıtlarda evli görünmeyip eşi vefat etmiş aylığı almaya devam eden çiftlerin tespiti için gerekli olan çalışmalar yürütülmektedir. Eşi ölmüş aylığı alan eş, evliliğine son verdiğini resmi nikahlı eşinden boşandığı halde eşi ölmüş aylığı almaya devam edebilmektedir. Bunu yapmak için gereken kuruma tekrar başvurması yeterince olabilecektir. Bir hal daha ilgili olabilir, eş hakkın rahmetine kavuşan eski eşinden sonra bir evlilik daha yapmıştır ve yeni evliliğindeki eşini de kaybetmiştir. Bu halde iki aylık alması mümkün olmaz. Her eşin sadece bir adet eşi vefat etmiş aylığı alma hakkı bulunur.
Nihayetinde Sosyal Güvenlik Kurumunun eşi vefat etmiş aylığı verecek kişide cinsiyet ayrımı yapmadığından bahsedelim. Hükümlerde söz edilen hep “dul eş” ifadesi olmuştur. Hükümler gereği hem kadınlar aynı zamanda erkekler eşi ölmüş aylığı alabilmektedir.
Dilerseniz bir sonraki makalemiz olan Emekli maaşınızı arttırmanın yolu! adlı yazıyı inceleyebilirsiniz.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı.