Emekli Sandığı genel açıdan memurları kapsayan bir sigortadır. Hem meslek hayatında kendisi ve hak sahiplerine sosyal güvence tanınır...
Emekli Sandığı genel açıdan memurları kapsayan bir sigortadır. Hem meslek hayatında kendisi ve hak sahiplerine sosyal güvence tanınır aynı zamanda yapılmış olan prim ödemeleri vesilesiyle ilerde emekli olunabilir. Peki sigortalının ölümü durumunda, emekli ise emekli aylığı emekli olmadan önce ölüm ettiyse yatırdığı primlerin durumu ne oluyor? Tabii ki bu haklar boşa çıkmayacaktır. Sigortalının vefatı durumunda hak sahipleri bu haklardan yararlanır. Peki nedir bu haklar? Bu haklardan ilki ölüm aylığıdır. Bu aylığın alınamaması halinde doğan diğer haklar ise toptan ödemedir. Ek olarak evlilik ve cenaze ödeneği gibi haklar da mevcuttur. Emekli Sandığına bağlı sigortalının ölümü durumunda sağlanacak haklardan yararlanacak kimseler sırası ile eş, çocuklar, anne ve babadır. Anne ve baba eğer diğerlerinden hisse kalmışsa veyahut 65 yaşını geçmişse hak sahibi olabilirler. Bunların haricinde diğer şart ise gelirlerinin minimum ücretten az olması ve diğer çocuklardan bir gelir ve aylık almıyor olmalarıdır. Bu konumuzun konusu Emekli Sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanmasıdır. Sigortalının ölümü durumunda ilk hak sahibi olan kimseler eşlerdir ve maksimum oranda yardımları da eşler alır.
Emekli Sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanması 5434 sayılı kanunda ele alınmıştır. Emekli olmadan, hizmet etmekteyken (çalışırken) veyahut şahıs emekli olunca eşlere aylık bağlanır. Emeklinin ölümü durumunda eşi vefat etmiş eşine %50 oranda maaş bağlanır. Eğer çocukları yoksa bu oran %75'tir. Çocuk var ise çocuğa da %25 oranda ve anne babaya da benzer şekilde %25 oranda maaş bağlanır. Eş aylığa bağlı ve bir çocuğu var ise %60 oranda aylık verilir. Bu oranlar ölen emeklinin aldığı emekli aylığı üstünden uygulanmaktadır. Örnek verilecek olursa ölen sigortalı 2.000 TL emekli aylığı alıyor ise %50 oranda maaş bağlandığı durumda 1.000 TL maaşa bağlanır.
Emekli Sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanması iki değişik duruma göre farklılık gösterir. Bunlar, hizmet vakti 10 sene ve daha çok olan emeklinin ölümü ve hizmet zamanı 5 ile 10 sene arasında olan sigortalının vefatı. Bu hallere göre şartlar değişir.
Hizmet vakti 10 sene ve daha çok olan sigortalının ölümü durumunda eşi vefat etmiş eşlerine bir şart aranmaksızın maaş bağlanır.
Hizmet vakti 5 ile 10 sene arasında ise eş başkasının yardımı olmadan geçimini sağlayamayacak halde olursa ölüm maaşı bağlanır. Lakin Emekli Sandığına bağlı kimselerin ölümü durumunda hizmet vakti 5-10 sene arasında olsa bile çocuklardan 18 yaşını geçmemiş, ortaöğrenim eğitimi alan 20, yükseköğrenim eğitimi alan 25 yaşını geçmemiş olanlara bir şart aranmaksızın aylık bağlanır.
Emekli Sandığı ölüm durumunda maaş bağlanmasına ölen kimsenin eşinin bir yerde çalışıp maaş alıyor olması yahut devlet memuru olması bir engel oluşturmaz. Çünkü bunlar kazanılmış haklardır. Yardım değildir. Hak edilen emekli aylığı ve ödenen primlerin karşılığını eşler almaktadır. Emekli sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanması için sigortalının vefatından sonra emekli sandığına yazılı olarak müracaatta bulunulması gerekir.
Bu kimselerin evlenmeleri durumunda evlendiği tarihi takip eden ay başından başlayarak alınan eşi vefat etmiş aylık maaşları kesilir. Bir kereye mahsus olmak üzere aldıkları eşi ölmüş maaşının 12 katı miktarında evlenme ikramiyesi ödenir. Şahıs boşanırsa aldığı evlilik ikramiyesinden ötürü 12 ay süresince aylık alamaz. Bu süreden sonra eşi vefat etmiş aylığı tekrar bağlanır. Eğer boşanmaz da evlendiği insan ölüm ederse bu 12 aylık süre beklenmeden aylık bağlanır.
Emekli sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanması için kimsenin yapacağı bazı işlemler vardır. Emekli sandığına müracaatta bulunmak gerekmektedir. Bunu yapmak için gereken evraklar ve dilekçe örneğini alt kısımda yer almaktadır.
Ölen insanların emekli ikramiyeleri de hak sahibi olan eşi ölmüş ve yetimlere toptan ya da aylık olarak paylaştırılır. Eş emekli olsa bile emekli sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanır. Emekli olması maaşın bağlanmasına engel teşkil etmez.
Emekli Sandığı ölüm durumunda eşe maaş bağlanması eşin hakkıdır. Başkası ile evlenmediği sürece maaşı kesilmez. Eş hakkın rahmetine kavuşan kocasının hak ettiği emekli aylığı veyahut emekli olmamışsa ödemiş olduğu primleri dolaylı olarak meydana gelen gelir ve aylıklardan faydalanır. Bu uygulamalar sigortaya bağlı olan çalışan kişilerin gelecekte karşılaşabilecekleri risk (ölüm) halinde güvenceye sahip olabilmeleri yönünden çok önemlidir.
Devam etmek için bir sonraki konumuz olan İhale borç sınırı adlı yazıyı okuyabilirsiniz.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı.